چهار مقاله باغهای ایرانی / ‏Persian Gardens

دانلود مقالات چهارگانه باغ های ایرانی

1- هنجارهای باغ ایرانی در آیینه تاریخ

2- باغ‌های ایران و چهارباغ

3- باغ در شاهنامه فردوسی

4- باغ ایرانی چیست؟باغ ایرانی کجاست؟

برای دانستن  و مطالعه بیشتر در ادامه می خوانید :

باغ های ایرانی، بهشت آسا و معنایی

مقالات مربوط به باغ های دوره اسلامی ،حاکی است که الگو ی باغات و جنات در این دوره برگرفته از بیان تمثیلی از بهشت و در طر احی آن ها ، به برداشت های تفسیری از قرآن استفاده شده است. اما مستند و الگوی خاصی ارائه نشده است و در اغلب این مقالات به هیچ یک از این تشبیه و وجه شبه به درستی یاد نگردیده است وبه عبارت دیگر، درباره صورت بهشت در فرهنگ مسلمین به تفصیل بحث نشده است. اما می توان اذعان کرد،ساخت باغ در ایران سابقه ای طولانی داشته و در تمام دوران ها بخصوص در دوره اسلامی مورد توجه بوده است . باغ ها در کل عملکردهای مختلفی داشته اند و در بعضی دوران ها باغ های عمومی برای گردش و تفریح اهالی ساخته می شدند . در دوره اسلامی نیز ایجاد باغ ها و باغستان ها، همچنان مورد علاقه تمامی ساکنان مسلمان نشین و نومسلمانان سرزمین های اسلامی بوده و علاوه خاص این سرزمین ها بوده است .... درادامه مطلب بخوانید

 جلوه ی باغ در فرهنگ ایران

باغشهر های ایران زمین ، چشم اندازی پرشکوه و قد برافراشته درشرق جهان، با زیبایی پردیس آسا وجلوه گردر پناه کوه هایی پرباران،چشمه‌هایی جوشان،قنات هایی زلال و خفته دردل زمین، دشت های کم ‌شیب و ملایم،یا خشک و تفتیده درپایین دشت.

باغشهرهای ایران زمین ، آرمان شهر مردمانی سخت کوش، که مدام درپی آب اند و به امید این اکسیر و مایه ی حیات است،تازندگی شان سبز و در پس ذهن شان تمنای بهشت. اقلیم شان، هرچند فلات است و کویری ،اما هیچ گاه زین‌خشکی و عطش زمین گریزان نبوده،ودردل سودایشان فردوس برین و بر همین دلدادگی است که معماری‌شان زیبا و نغز و به غایت شاعرانه در روی زمین، خلوتگاه ای برای غنودن در بهشت زمینی .

مردمان ما، پر عزم و توانایند و چون اراده کنند ،اکسیرحیات ( آّب) را با گذر فرسنگ ها از سرچشمه به جوی ها و رودها و استخرها می کشانند و معماران شان دانایان عاشق اند،که چون اشاره کنند با نظربازی شرقی ، طبیعت را مفتون خود کرده و هر وادی و بادیه را یکسره به آبادانی می کشانند. باد و آفتاب و خاک و آب، عشق و شور و مستی واندیشه‌های ناب ، کابین این دو عاشق و معشوق است .

این قصه باغ ایرانی است که بسیار کسان به روایت خود به قصه گویی‌اش پرداخته‌اند .باغ ایرانی آن گونه که از ایده و تعریف آن بر می‌آید، گذشته از این که فضایی است بهشت گونه، تامردمان در آن دمی بیاسایند و به شکر موهبت الهی بپردازند، بر لوح جان طبیعی و مهرآسای آن ، مفهومی نقش بسته است که راوی از روح شیفته ی مردم سرزمین مان است وبرآمده ازفرهنگ مان وشکل گرفته درآداب و رسوم مردمان است . اگر معماری ایرانی عصاره و تبلور اندیشه ایرانی در مواجهه با فضای زیست انسانی است و اگر شهرهای تاریخی ما همواره رنگ خاک و طعم آب جاری در سرزمینمان را با خود دارند، دور از ذهن نیست؛که تصور کنیم باغ‌هایمان نیز گذشته از اندیشه‌های شکل‌گیریشان، دورنمایی از آرمان‌های انسان ایرانی‌اند. چه با نگاه تقدیس آب و خاک ،و چه آنکه باغ و باغشهریشان نماد فکر و اندیشه و عناصر هستی بخش شان گردد. و چه به زمانی که بیش از همیشه باغ را تمثیلی از بهشت برین می دانستند و تمنای جاودانگی را در باغ تجربه می‌کردند..... در ادامه مطلب بخوانید

باغ ایرانی؛ این طبیعت از پیش اندیشیده

آرایش معماری در سراسر اعصار ، منحصر به گل و گیاه بوده و می باشد . تعریف و واژه شناسی : باغ ایرانی آن گونه که از ایده و تعریف آن بر می آید گذشته از فضایی عملکردی که مردمان در آن دمی بیاسایند و تفرج کنند ، خود مفهومی نقش بسته بر سرزمین و برآمده از فرهنگ و شکل گرفته در آداب و رسوم مردمان است . باغهایمان در گذشته از اندیشه های شکل گیریشان ، دورنمایی از آرمانهای انسان ایرانی اند ، چه به آنگاه که با حفظ تقدیس آب را چنان در باغ میگرداندند تا باغشان نیز نماد تفکر و اندیشه و عناصر هستی بخششان گردد و چه زمانی که بیش از همیشه باغ را تمثیلی از بهشت برین می دانستند و تمنای جاودانگی را در باغ تجربه می کردند.

واژه باغ معادل پردیس است که از کلمه « پایری د آزا » ( به معنی محوطه محصور و مدور باغ ) از بوستان ریشه گرفته است که معرب آن« فردوس» است . باغ ایرانی به عنوان گونه ای از معماری برون گرای ایرانی در منطق و اصول شکل گیری فضا ارتباطی نزدیک با معناری درون گرا ( حیاط دار ) دارد . اصول باغ ایرانی از عقاید اسلامی نیز متأثر است . واژه پردیس به همان باغ های پیرامون خانه ها گفته می شده است . علامه دهخدا درباره معنی واژه پردیس می نویسد ؛" پردیس لغتی است ماخوذ از زبان مادی به معنی باغ و بوسان که این واژه در پهلوی ، پالیز شده و در فارسی دری هم به کار رفته است . باغ هم واژه ای فارسی که در پهلوی هم به همین شکل به کار رفته است . در وصف بهشت ، آیات و احادیث زیادی وجود دارد به طوری که در آن تصویر باغهایی زیبا و بس بزرگ با درختان تنومند و آبشارهایی دلپذیر و کاخهای شکوهمند با ستونها و سقف هایی بلند به دست می دهد و این بهشت دارای حوض بزرگی است و نهرهای زیادی در آن جاری است . آیات دیگری نیز در وصف بهشت آمده که گاهی آن را فردوس یا جنت نامیده اند در یک مورد نیز بهشت ، ارم نامیده شده و آن بهشتی است که روی زمین ایجاد شده بود .

 به همین جهت همواره باغهای زیادی در ایران با نام های ،«باغ ارم»،« باغ رضوان»، «باغ فردوس»،« باغ مینو» و «باغ جنت» وجود دارد، که مفاهیم همگی آنها کنایه از بهشت است . مرحوم دکتر محمد کریم پرنیا ،باغ ایرانی را به پیوند فرخنده زیبائی و سودمندی می نامد .... در ادامه مطلب بخوانید

باغ های ایرانی ، در فضای معماری ایرانی  

باغ ایرانی از قدیمی ترین و مهم ترین باغ های جهان به شمار می روند . باغ ایرانی بیشتر حاکی از نیازهای روحی و کمتر متناسب با نیازهای آب قابل سنجش است . از زمان های قدیم بخش اساسی از زندگی ایران و معماری آن بوده در موجودیت آتشکده های بزرگ و تقویت نمادین آنها ، سهم داشته است از زمان سومریان باغ ، معبد و قصر سلطنتی را احاطه می کرد. زندگی در ایران به آب وابسته و در واقع آب عامل اصلی زندگی است . ایرانیان درخت را همراه با آب روان ترسمی کرده اند که مطلوبترین منظره در یک سرزمین خشک است . پس از آب درختان مهم ترین نقش را در شکل گیری باغ ایرانی دارند . ایرانیان قدیم معتقد به فرشته مقدسی بودند به نام ( اوروزا ) که صدمه زدن به گل و گیاه موجب ناراحتی و خشم او می شد . ایرانیان بسیار پیشتر از سایر اقوام و ملل پی بردند که باغ سازی اساس کشاورزی است و نیکوترین شیوه های باغ سازی را هم از زمان هایی دیرین به دست آورده بودند . در دوران اسلامی،باغ های انبوهی کاخ را احاطه می کردند و از لحاظ معماری به صورت بخشی از آن در نظر گرفته می شد. به صورتی که باغ تمامی جوانب اصلی بنا را به صور قرینه فرا می گرفت . سراسر محوطه به قطعات مستطیلی تقسیم می شد که از میان آن ها جوی های کوچکی می گذشت . این باغ ها به پیروی از پیشینیان ایرانی ساخته می شوند از همان سده های نخستین هجری ، باغ سازی به شیوه ایرانی به فراسوی مرزهای می رود و به مرور زمان گستره خود را وسیع تر می کند . شیوه باغ سازی در کشورهای شرقی از باغ سازی ایران الهام گرفته است ، در دین اسلام کاشتن درخت پسندیده و از بین بردن و قطع بی مورد آن نکوهیده شمرده شده و در این مورد احادیث و روایات فراوانی در دست است.... در ادامه  مطلب بخوانید