‏ نظریه اطلاعات در جامعه ی دانایی محور

جامعه اطلاعاتی / نظریه اطلاعات / ارزش دانش / اقتصاد اطلاعات / جامعه دانایی محور

نویسنده : علی اکبر نتاج 

‏"نظریه ریاضی"مبتنی است بر ارسال و دریافت اطّلاعات ،برای  ذخیره‌سازی پهنه ی داده‌ها، که آن را«نظریه  اطّلاعات»‌ ‏می‌نامند.‏ دانش یک محصول اجتماعی است و مسائل مربوط به هزینه، قیمت یا ارزش آن بسیار متفاوت با محصولات صنعتی است. اما ‏وجه مشخصه جامعه فراصنعتی، نه «نظریه ارزش کار» بلکه «نظریه ارزش دانش» است.‏

توسعه اطلاعاتی به عنوان یکی از اهداف کلیدی در جوامع اطلاعاتی وقتی حاصل می شود که همه افراد در شرایط سنی زمانی و مکانی مختلف قادر به دستیابی به اطلاعات مورد نیاز خود باشند. جامعه دانایی محور با توجه به رشد آموزش های علمی و فنی این امکان را برای افراد مختلف به وجود می آورد تا با استفاده از و سایل مختلف و متنوع به اطلاعات و آموزش های مورد نظر خود دسترسی داشته باشند.

"ارزش دانش" برپایه "اقتصاد اطلاعات"

در این جامعه قانون‌بندی (codification) دانش است که جهت‌دهنده ابداعات می‌شود. دانش حتی پس از فروش هم، باز نزد تولیدکننده‌اش باقی می‌ماند. دانش«کالایی اشتراکی» است که به دلیل ویژگی خاص خود همین که پدید آمد برای همگان قابل دسترس است.وقتی که همه افراد، مدارس و کتابخانه‌ها می‌توانند هر نوشته‌ای را که نیاز دارند از روی کتاب ها و مجلات فنی زیراکس کنند و یا می‌توانند هر نوع موسیقی یا فیلمی را که بخواهند روی نوارهای ضبط صوت یا نوارهای ویدیو ضبط کنند، برخورد با مسئله حق تألیف روز به روز برای پلیس دشوار‌تر می‌شود.از لحاظ فنی، مشکل عمده جامعه فراصنعتی پدید آوردن یک «زیر ساخت» (عناصر نگه‌دارنده و تقویت کننده نظام اقتصادی) متناسب با شبکه‌های ارتباط جمعی در حال رشد تکنولوژی‌های اطلاعاتی دیجیتال است، شبکه‌هایی که جوامع فراصنعتی را به هم پیوند بزنند.

اما امروز با رشد انفجاری کامپیوتر‌ها و پایانه‌های اطلاعاتی و با کاهش سریع هزینه‌های محاسبه و ذخیره اطلاعات، مسئله پیوند راه‌های مختلف انتقال اطلاعات در کشور، به موضوع عمده سیاست‌های اجتماعی و اقتصادی«اقتصاد اطلاعات» تبدیل می‌شود. جامعه فراصنعتی جایگزین جامعه صنعتی نمی‌شود، همان‌گونه که جامعه صنعتی نیز جای‌گزین جامعه مبتنی بر اقتصاد کشاورزی نشد. شکل‌های تازه‌ای که پدیدار می‌شوند بر اشکال پیشین استوارند، برخی مشخصه‌های قدیمی را می‌زدایند و بافت کلی جامعه را منسجم‌تر می‌کنند. بنابراین بی‌فایده نخواهد بود که برخی ابعاد مهم و تازه جامعه فراصنعتی مورد توجه قرار گیرد .

قضیه های دوگانه شاتون در نظریه اطلاعات

 با تاکید و توجه بر «نظریه ریاضی»‌ که  مبتنی است بر ارسال و دریافت اطّلاعات ، برای  ذخیره‌سازی پهنه ی داده‌ها،  ‏‏«نظریه  اطّلاعات»‌  توسط "کلود شانون" ، پایه ای شد برای  نحوه مدل سازی مساله ‏ارسال اطلاعات در یک کانال تبادل اطلاعات مانند کانال مخابراتی و این مدل ‏ارسال ، دریافت و ذخیره اطلاعات مدل کاملی شد برای ارائه  مدل سازی "ریاضی" ، برای  منبع اطلاعات، کانال ارسال اطلاعات و بازیابی آن.

شاتون ؛  مساله ارسال اطلاعات از یک منبع به یک مقصد را به کمک علم ‏احتمالات بررسی و تحلیل نمود و دو نتیجه بسیار مهم گرفت، که به قضیه های شانون معروف است و این دو نتیجه گیری، ‏عبارت اند از:‏

‏ 1- حداقل میزان نرخی که می توان نرخ فشرده کردن اطلاعات یک منبع تصادفی ‏اطلاعات را به آن محدود نمود برابر با آنتروپی آن منبع است؛ به عبارت دیگر نمی ‏توان دنباله خروجی از یک منبع اطلاعات را با کمتر از آنتروپی ان منبع ارسال نمود.‏

‏ 2- حداکثر میزان نرخی که می توان بر روی یک کانال مخابراتی اطلاعات ارسال ‏نمود به نحوی که قادر به آشکارسازی اطلاعات در مقصد، با احتمال خطای در حد ‏قابل قبول کم، باشیم، مقداری ثابت و وابسته به مشخصات کانال است که به آن ‏ظرفیت کانال می گوئیم.‏

‏ ارسال با نرخی بیشتر از ظرفیت یک کانال روی آن منجر به خطامی شود. این زمینه ‏از علم مخابرات، به زیر بخش های کدگذاری منبع و کدگذاری کانال تقسیم می ‏گردد. مباحث رمزنگاری مطرح شده توسط شانون نیز از این بنیان ریاضی بهره ‏جسته است و از زیر شاخه های مرتبط با آن می توان نظریه  ی  «کدینگ جبری ‏کانال»‌ را نام برد.

مهندسی دانش

ارزش اطلاعات(  ارزش دانش )  برای  این بیان شد که بگوییم؛ برای  طبقه بندی ‏اهداف آموزشی  باید رویکرد جدیدی  را بنیان کنیم تا بتوانیم «مهندسی دانش» ‏knowledge engineering‏ / رابه مجموعۀ فرایندهای مربوط به طراحی،مهندسی ‏و ایجادسامانه‌های مبتنی بردانش اضافه نماییم و بتوانیم  مهندسی دانش را ؛‌که ‏دارای وجوه مشترک فراوانی با مهندسی نرم‌افزارست،برای  تببین جامعه دانایی محور  ‏استفاده کنیم ؛به‌طوری که بیشتر بتوان  ازراه حلّ‌ها و روشهای مهندسی دانش  برای تسریع  آموزش ‌استفاده کرد ‏‏. ‏

علاوه برآن، زمینه‌های دیگری مثل هوش مصنوعی، پایگاه‌های داده‌ها، کاوش‌های ‏ماشینی در داده‌ها، سامانه‌های خبره، سامانه‌های پشتیبانی تصمیم‌ها، و نیز ‏سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی را باید در ارتباط نزدیک با مهندسی دانش به ‏حساب آورد. ‏

جامعه دانایی محور

اصطلاح جامعه دانایی محور در سیاست گذاری های نظام های آموزشی  کاربرد بنیانی دارد و تحلیل این ایده نشان می دهد که دانایی در آن به معنای علم-فناوری پیشرفته معاصر است. این بدان معناست که گونه های دیگر دانایی در این ایده مورد نظر نیست و حتی دانایی تجربی، به صورت اطلاعاتی و تصریح پذیر یا کاربردپذیر آن مورد توجه است. در مقاله ی حاضر، ایده ی مذکور مورد انتقاد قرار گرفته و دو نوع فروکاهش در آن بازشناسی شده است؛ فروکاهش گونه های مختلف دانایی به شکل تجربی-فناورانه ی آن، و فروکاهش خود این شکل به اطلاعات کاربردگذیر و غفلت از لایه های ضمنی آن. به علاوه اخلاق نیز جایگاهی در جامعه دانایی محور ندارد. نقد مفهوم دانایی و دانش در این ایده، پیامدهایی در آموزش و یادگیری خواهد داشت. در این مقاله پیشنهادهایی آموزشی برای خروج از تنگنای ایده مذکور مطرح شده است که بر اساس آن ها باید دانایی تجربی-فناورانه را در جغرافیای گسترده ی همه ی گونه های دانایی، در جای خودش مستقر ساخت.

در سال های اخیر پس از گذر از جامعه کشاورزی و صنعتی ، و گام نهادن به عصر اطلاعات ؛ با گسترش اینترنت و فناوری های نوین پردازش و تبادل اطلاعات ، دانش بشری  توانست به سوی جامعه  اطلاعاتی گام بر دارد که در آن مفاهیمی همچون اطلاعات ، دانش ، دانایی و خرد نقش به سزایی بازی می کند. رشد سریع و فزاینده  جوامع اطلاعاتی  همچون "جامعه شبکه ای "( ایجاد ارتباط بین جوامع از طریق شبکه ها ی کندویی ) ، "جامعه اطلاعاتی"  ( تمامی کارها بر مبنای اطلاعات ، وجود نقش انسان در قالب فراگیری ، رشد و به کارگیری اطلاعات )  منجر شد تا  نهایتا "جامعه دانای محور" ( جامعه ای که درآن انسان آگاه و توسعه یافته به عنوان محور تحولات و روابط اجتماعی و اقتصادی نقش بسزا دارد) بنا نهاده شود . جامعه ایی که در آنها لزوم توجه به فناوری اطلاعات و ارتباطات ، فرهنگ سازی و ارائه آموزشهای مناسب  برای شهروندان اطلاعاتی امری اجتناب ناپذیر خواهد بود.

چهار مقاله باغهای ایرانی / ‏Persian Gardens

دانلود مقالات چهارگانه باغ های ایرانی

1- هنجارهای باغ ایرانی در آیینه تاریخ

2- باغ‌های ایران و چهارباغ

3- باغ در شاهنامه فردوسی

4- باغ ایرانی چیست؟باغ ایرانی کجاست؟

برای دانستن  و مطالعه بیشتر در ادامه می خوانید :

باغ های ایرانی، بهشت آسا و معنایی

مقالات مربوط به باغ های دوره اسلامی ،حاکی است که الگو ی باغات و جنات در این دوره برگرفته از بیان تمثیلی از بهشت و در طر احی آن ها ، به برداشت های تفسیری از قرآن استفاده شده است. اما مستند و الگوی خاصی ارائه نشده است و در اغلب این مقالات به هیچ یک از این تشبیه و وجه شبه به درستی یاد نگردیده است وبه عبارت دیگر، درباره صورت بهشت در فرهنگ مسلمین به تفصیل بحث نشده است. اما می توان اذعان کرد،ساخت باغ در ایران سابقه ای طولانی داشته و در تمام دوران ها بخصوص در دوره اسلامی مورد توجه بوده است . باغ ها در کل عملکردهای مختلفی داشته اند و در بعضی دوران ها باغ های عمومی برای گردش و تفریح اهالی ساخته می شدند . در دوره اسلامی نیز ایجاد باغ ها و باغستان ها، همچنان مورد علاقه تمامی ساکنان مسلمان نشین و نومسلمانان سرزمین های اسلامی بوده و علاوه خاص این سرزمین ها بوده است .... درادامه مطلب بخوانید

 جلوه ی باغ در فرهنگ ایران

باغشهر های ایران زمین ، چشم اندازی پرشکوه و قد برافراشته درشرق جهان، با زیبایی پردیس آسا وجلوه گردر پناه کوه هایی پرباران،چشمه‌هایی جوشان،قنات هایی زلال و خفته دردل زمین، دشت های کم ‌شیب و ملایم،یا خشک و تفتیده درپایین دشت.

باغشهرهای ایران زمین ، آرمان شهر مردمانی سخت کوش، که مدام درپی آب اند و به امید این اکسیر و مایه ی حیات است،تازندگی شان سبز و در پس ذهن شان تمنای بهشت. اقلیم شان، هرچند فلات است و کویری ،اما هیچ گاه زین‌خشکی و عطش زمین گریزان نبوده،ودردل سودایشان فردوس برین و بر همین دلدادگی است که معماری‌شان زیبا و نغز و به غایت شاعرانه در روی زمین، خلوتگاه ای برای غنودن در بهشت زمینی .

مردمان ما، پر عزم و توانایند و چون اراده کنند ،اکسیرحیات ( آّب) را با گذر فرسنگ ها از سرچشمه به جوی ها و رودها و استخرها می کشانند و معماران شان دانایان عاشق اند،که چون اشاره کنند با نظربازی شرقی ، طبیعت را مفتون خود کرده و هر وادی و بادیه را یکسره به آبادانی می کشانند. باد و آفتاب و خاک و آب، عشق و شور و مستی واندیشه‌های ناب ، کابین این دو عاشق و معشوق است .

این قصه باغ ایرانی است که بسیار کسان به روایت خود به قصه گویی‌اش پرداخته‌اند .باغ ایرانی آن گونه که از ایده و تعریف آن بر می‌آید، گذشته از این که فضایی است بهشت گونه، تامردمان در آن دمی بیاسایند و به شکر موهبت الهی بپردازند، بر لوح جان طبیعی و مهرآسای آن ، مفهومی نقش بسته است که راوی از روح شیفته ی مردم سرزمین مان است وبرآمده ازفرهنگ مان وشکل گرفته درآداب و رسوم مردمان است . اگر معماری ایرانی عصاره و تبلور اندیشه ایرانی در مواجهه با فضای زیست انسانی است و اگر شهرهای تاریخی ما همواره رنگ خاک و طعم آب جاری در سرزمینمان را با خود دارند، دور از ذهن نیست؛که تصور کنیم باغ‌هایمان نیز گذشته از اندیشه‌های شکل‌گیریشان، دورنمایی از آرمان‌های انسان ایرانی‌اند. چه با نگاه تقدیس آب و خاک ،و چه آنکه باغ و باغشهریشان نماد فکر و اندیشه و عناصر هستی بخش شان گردد. و چه به زمانی که بیش از همیشه باغ را تمثیلی از بهشت برین می دانستند و تمنای جاودانگی را در باغ تجربه می‌کردند..... در ادامه مطلب بخوانید

باغ ایرانی؛ این طبیعت از پیش اندیشیده

آرایش معماری در سراسر اعصار ، منحصر به گل و گیاه بوده و می باشد . تعریف و واژه شناسی : باغ ایرانی آن گونه که از ایده و تعریف آن بر می آید گذشته از فضایی عملکردی که مردمان در آن دمی بیاسایند و تفرج کنند ، خود مفهومی نقش بسته بر سرزمین و برآمده از فرهنگ و شکل گرفته در آداب و رسوم مردمان است . باغهایمان در گذشته از اندیشه های شکل گیریشان ، دورنمایی از آرمانهای انسان ایرانی اند ، چه به آنگاه که با حفظ تقدیس آب را چنان در باغ میگرداندند تا باغشان نیز نماد تفکر و اندیشه و عناصر هستی بخششان گردد و چه زمانی که بیش از همیشه باغ را تمثیلی از بهشت برین می دانستند و تمنای جاودانگی را در باغ تجربه می کردند.

واژه باغ معادل پردیس است که از کلمه « پایری د آزا » ( به معنی محوطه محصور و مدور باغ ) از بوستان ریشه گرفته است که معرب آن« فردوس» است . باغ ایرانی به عنوان گونه ای از معماری برون گرای ایرانی در منطق و اصول شکل گیری فضا ارتباطی نزدیک با معناری درون گرا ( حیاط دار ) دارد . اصول باغ ایرانی از عقاید اسلامی نیز متأثر است . واژه پردیس به همان باغ های پیرامون خانه ها گفته می شده است . علامه دهخدا درباره معنی واژه پردیس می نویسد ؛" پردیس لغتی است ماخوذ از زبان مادی به معنی باغ و بوسان که این واژه در پهلوی ، پالیز شده و در فارسی دری هم به کار رفته است . باغ هم واژه ای فارسی که در پهلوی هم به همین شکل به کار رفته است . در وصف بهشت ، آیات و احادیث زیادی وجود دارد به طوری که در آن تصویر باغهایی زیبا و بس بزرگ با درختان تنومند و آبشارهایی دلپذیر و کاخهای شکوهمند با ستونها و سقف هایی بلند به دست می دهد و این بهشت دارای حوض بزرگی است و نهرهای زیادی در آن جاری است . آیات دیگری نیز در وصف بهشت آمده که گاهی آن را فردوس یا جنت نامیده اند در یک مورد نیز بهشت ، ارم نامیده شده و آن بهشتی است که روی زمین ایجاد شده بود .

 به همین جهت همواره باغهای زیادی در ایران با نام های ،«باغ ارم»،« باغ رضوان»، «باغ فردوس»،« باغ مینو» و «باغ جنت» وجود دارد، که مفاهیم همگی آنها کنایه از بهشت است . مرحوم دکتر محمد کریم پرنیا ،باغ ایرانی را به پیوند فرخنده زیبائی و سودمندی می نامد .... در ادامه مطلب بخوانید

باغ های ایرانی ، در فضای معماری ایرانی  

باغ ایرانی از قدیمی ترین و مهم ترین باغ های جهان به شمار می روند . باغ ایرانی بیشتر حاکی از نیازهای روحی و کمتر متناسب با نیازهای آب قابل سنجش است . از زمان های قدیم بخش اساسی از زندگی ایران و معماری آن بوده در موجودیت آتشکده های بزرگ و تقویت نمادین آنها ، سهم داشته است از زمان سومریان باغ ، معبد و قصر سلطنتی را احاطه می کرد. زندگی در ایران به آب وابسته و در واقع آب عامل اصلی زندگی است . ایرانیان درخت را همراه با آب روان ترسمی کرده اند که مطلوبترین منظره در یک سرزمین خشک است . پس از آب درختان مهم ترین نقش را در شکل گیری باغ ایرانی دارند . ایرانیان قدیم معتقد به فرشته مقدسی بودند به نام ( اوروزا ) که صدمه زدن به گل و گیاه موجب ناراحتی و خشم او می شد . ایرانیان بسیار پیشتر از سایر اقوام و ملل پی بردند که باغ سازی اساس کشاورزی است و نیکوترین شیوه های باغ سازی را هم از زمان هایی دیرین به دست آورده بودند . در دوران اسلامی،باغ های انبوهی کاخ را احاطه می کردند و از لحاظ معماری به صورت بخشی از آن در نظر گرفته می شد. به صورتی که باغ تمامی جوانب اصلی بنا را به صور قرینه فرا می گرفت . سراسر محوطه به قطعات مستطیلی تقسیم می شد که از میان آن ها جوی های کوچکی می گذشت . این باغ ها به پیروی از پیشینیان ایرانی ساخته می شوند از همان سده های نخستین هجری ، باغ سازی به شیوه ایرانی به فراسوی مرزهای می رود و به مرور زمان گستره خود را وسیع تر می کند . شیوه باغ سازی در کشورهای شرقی از باغ سازی ایران الهام گرفته است ، در دین اسلام کاشتن درخت پسندیده و از بین بردن و قطع بی مورد آن نکوهیده شمرده شده و در این مورد احادیث و روایات فراوانی در دست است.... در ادامه  مطلب بخوانید