آموزش دانایی محور براساس یادگیری آموزشی ‏

فناوری رسانه آموزشی ( فرا مدرسه )  / روانشماسی یادگیری / تفکر منطقی

فقری سخت تر از نادانی و مالی بهره ده تر از خردمندی و چیزی هراسناک تر از خودبینی و همکاری ای نیکوتر از مشورت کردن و خردی مانند اندیشیدن و حسب و نسبی مانند خوش خلقی و عبادتی مانند تفکر نمی باشد.

‏مدیریت دانش

یکی از مو قعیت های فراگیری - یادگیری Teaching and Learning ؛ که در رویکرد دانایی محور  به طبقه بندی کردن دانش ها و ‏هدفمند کردن آنها برای رسیدن به اهداف آموزشی و تولید دانش مطرح است « ‏مدیریت دانش»‌ یا مدیریت اندوخته‌های علمی و  در دسترس قرار دادن نظام‌مند ‏اطلاعات و اندوخته‌های علمی است. به گونه‌ای که وقتی به آنها احتیاج است در ‏اختیار افرادی که نیازمند آنها هستند، قرار گیرند تا آنها بتوانند کار روزمره خود را با ‏بازدهی بیشتر و موثرتر انجام دهند. ‏

  ‏استفاده از طبقه‌بندی هدف‌های آموزشی توسط آموزش‌دهندگان، در سطوح مختلف ‏آموزشی، در مقام عمل هم  می تواند؛  به ایجاد زبان مشترک در بین افراد درگیر در طراحی ‏آموزشی، ارزشیابی آموزش و آموزش دهندگان  کمک ‌کند و هم فراگیران را به سمت ‏هدف‌های آموزشی مورد نظر هدایت می‌کند. ‏در واقع، به جهت‌دارشدن یادگیری فراگیران مساعدت می‌کند.

پیامبر اکرم(ص) خطاب به حضرت علی(ع) می فرمایند: «یا علی انه لافقر اشد من الجهل، و لا مال اعود من العقل، و لا وحده اوحش من العجب و لا مظاهره اوثق من المشاوره و لا عقل کالتدبیر، و لا حسب کحسن الخلق و لا عباده کالتفکر.» ای علی! فقری سخت تر از نادانی و مالی بهره ده تر از خردمندی و چیزی هراسناک تر از خودبینی و همکاری ای نیکوتر از مشورت کردن و خردی مانند اندیشیدن و حسب و نسبی مانند خوش خلقی و عبادتی مانند تفکر نمی باشد.

در این گفتار کوتاه پیامبر اکرم(ص) به ارزش و اهمیت چند چیز اشاره فرموده است، از جمله علم و ارزش ذاتی آن و عقل و بهره گیری از آن را مورد توجه قرار داده است. خودبینی هراسناک ترین رذیلت تلقی شده است.

تحلیل صحیح فرآیند تفکر این حقیقت را آشکار می سازد که در فرآیند فکر، نقد وخلاقیت نیز صورت می گیرد. براین اساس ما تقسیم تفکر را به تفکر مادی، تفکر خلاق، تفکر انتقادی، منطقی تلقی نمی کنیم.

محور اساسی تعلیم، تربیت و یادگیری تفکر است. معلمان شایسته می توانند در سطوح مختلف آموزشی، اعم از ابتدائی، متوسطه و دانشگاه تفکر را محور فعالیت های تربیتی و آموزشی خود قرار دهند.

نظریه های شناختی

یادگیری اکتشافی (از ریشه لغوی ‏discovery learning‏ ) یعنی تغییر رفتار ، اما نه هر گونه تغییری ، بلکه تغییری که بر اثر ‏تجربه حاصل شده باشد. بنابراین به تغییرات ناشی از رشد و بلوغ شیمیایی و مکانیکی به هیچ وجه یادگیری گفته نمی‌شود. از ‏نظریه‌های شناختی می‌توان به نظریه" برونر" که" یادگیری اکتشافی" نام دارد، اشاره کرد.‏

برونر؛ در نظریه خود به فرایند کسب معرفت بیشتر از حفظ کردن واقعیت‌های علمی توجه دارد. برونر در تحقیقات خود به ‏مطالعه فرایند یادگیری در کلاس می‌پردازد و به مطالعه یادگیری حیوانات از جمله موش و پرندگان ، کمتر رغبت نشان می‌دهد.‏

‏ ‏استفاده از نظریه های شناختی نیز رویکرد مناسبی برای طبقه بندی کردن  هدف ‏ها بمنظور یاد گیری است؛  مثلا  یاد بدهند تا ‏بچه ها   از حواس خودشان به نحو ‏مطلوب و صحیح استفاده کنند و بعضی از اطلاعات مخابره شده به ذهن را در حافظه ‏نگه ‏دارند. و در هنگام تفکر از اطلاعات گذشه خودشان استفاده کنند. و در عین حال ‏نوآوری و تخیل خود را هم حفظ کنند. ‏

برنامه اجرایی مدیریت اندوخته‌های علمی بر این سه جزء اصلی بنا می‌شود:‏

‏- ‏افرادی که تولیدکننده و یا مصرف‌کننده این اندوخته‌ها هستند،

‏ - فرآیندهایی که این اندوخته‌ها را مدیریت می‌کنند؛

‏- ابزار و تمهیداتی که دسترسی به این سرمایه‌های علمی را آسان می کنند. ‏

برونر یکی از روانشناسان آمریکاست که در زمینه یادگیری شناختی بویژه درباره فعالیت آموزشی و کلاس به فعالیت و تحقیقی ‏پرداخته است. برونز طی سالها سعی می کرد تا تحقیقاتش را طوری جلو برد که جوابگوی این سوال باشد که چگونه می‌توان ‏بهتر و بیشتر آموخت نه این که صرفا به تشریح و توصیف یادگیری بپردازد. بلکه باید فرد را با مسئله روبرو کند تا خود به ‏کشف بپردازد.‏

روانشناسان و علمای تعلیم و تربیت ، تحقیقات بسیاری در زمینه یادگیری انجام داده‌اند و حاصل یافته‌های آنان به صورت ‏نظریه‌های یادگیری ارائه شده است. که مجموع آنها را می‌توان در دو مقوله شرطی و شناختی تقسیم کرد. که نظریه شرطی بر ‏یادگیری‌هایی تاکید دارد که از طریق عادت و شرطی شدن حاصل می‌شوند و این در حالیست که نظریه‌های شناختی بر شناخت و ‏یادگیری از راه بصیرت تاکید می‌ورزد.‏

تاکیدات حطیه عمل فعالیت‌های آموزشی

چهار تاکید  را برونر در چهار زمینه فعالیت های عمده را  تحت تاثیر قرار می دهند ؛

تاکید بر فرایند یادگیری: به نظر او کسب معرفت مهم است نه حفظ حقایق و کسب معرفت یک فرایند است نه یک محصول. یعنی ‏تاکید او بیشتر بر چکونگی یادگیری است، نه آنچه آموخته می‌شود.‏

تاکید بر ساخت یادگیری: اگر مطالب یا محتوای آموزشی به شکل منطقی سازمان‌دهی شود، شاگردان آن را بهتر یاد می‌گیرند. ‏مانند تقسیم موجودات به دو دسته جمادات و جانداران. همچنین وجود ساخت یادگیری به معلم کمک خواهد کرد تا میان داشتن ‏مقدماتی و عالی رابطه برقرار کند و از پیچیدگی مفاهیم آموزشی کاسته می‌شود.‏

تاکید بر اهمیت شهود: برونر علاوه بر تاکید بر جریان و ساخت یادگیری ، بر اهمیت شهود و اشراق و راز آشنایی تاکید می‌کند و ‏اصرار می‌ورزد. او بر این باور است که حفظ کردن علوم ریاضی و کلامی هدف شایسته‌ای برای آموزش و پرورش نیست. بلکه ‏هدف آموزش و پرورش باید ارتقا سطح بینش و فهم شهودی باشد. عملکرد آموزش باید چنان باشد که شاگردان با یک نگاه تیز و ‏ژرف موضوع را درک کنند.‏

تاکید بر اهمیت انگیزش درونی: انگیزه درونی آن است که فعالیت صحیح و موفقیت‌آمیز موجب رضایت خاطر و تقویت رفتار ‏گردد نه پاداش‌های بیرونی به نظر برونر پاداش‌های درونی بسیار موثرتر از پاداش‌های بیرونی‌اند.‏

تفکر  منطقی ‏

یکی از ویژگی های منحصر به فرد انسان در میان تمامی موجودات زمین برخورداری از نیروی تفکر و مسئولیت ناشی از آن ‏است، زیرا با وجود تفکر و برخورداری از نیروی اراده و تصمیم گیری، مسئولیت انتخاب و عمل برعهده انسان گذاشته شده ‏است‎.‎

حضرت علی(ع) می فرمایند: «لایستعان علی الدهر الا بالعقل». تنها از طریق عقل می توان بر زمانه پیروز شد.

تا کید بر فرایند ایجاد تفکر منطقی در ذهن دانش آموزان باعث پایدار شدن یاد گیری ‏می شود زیرا  وقتی می گوییم با  تفکر منطقی ‏به حل مساله بپردازید یعنی دانش ‏آموزان را  وادار کردیم که با تداخل دادن دو یافته ی ذهنی خود یعنی داده های ‏آموزشی و ‏موضوعات یاد گیری شده به حل مسله بپردازند این مسله می تواند ‏آموزشی یا اجتماعی باشد .

‏ تفکر به معنای دقیق و صحیح کلمه، ویژگی اساسی انسان را تشکیل می دهد.در رابطه با اهمیت تفکر، با اشاره به مکتب سلوک یا رفتار می گویند؛ آن چه مسلم است، افراد انسانی مخصوصا در دوره کودکی بسیاری از امور را از طریق انعکاس مشروط فرامی گیرند، اما یادگیری واقعی، جریانی ماشینی یا خود به خودی نیست، فهم وبصیرت یادگیرنده و هدف ها و تمایلات او نقش عمده ای در یادگیری به عهده دارند.

در یک مقایسه کوتاه، می شود بیان کرد ؛  یادگیری از طریق شرطی، یک یادگیری سطحی است و یادگیری از طریق فهم و بصیرت که بر محور تفکر قرار دارد، قابل تلفیق نیست، پایه ادراک و یادگیری تفکر است، فهم و ادراک اساسی هر چیز، نتیجه تفکر درباره آن چیز است.

حل مسائل شخصی، اجتماعی، بین المللی و تحکیم مناسبات انسانی و... در سایه تفکرمنطقی  میسر است. چون آن ریشه در واقعیات علمی دارد. ما باید به بچه ها یاد بدهیم ‏تا بین مجموعه اطلاعات تعادل برقرار کنند. و از طرفی تفکر ‏منطقی تفکری است که ‏مستدل ، هما یند و براساس یافته های علمی هستند .رویکرد یادگیری دانایی ‏محور همان رویکردهای   ‏تعلیم و تربیت  است چون  بچه ها بدون تکیه بر مبانی ‏علمی پیشرفت نمی کنند  و بدون شواهد علمی نمی توانند  نظر بدهند. اگر  ‏آنها ‏به سمت دانایی محوری سوق و   جهت بدهیم می‎گوییم توانستیم، آنها را در جهت ‏تفکر منطقی هدایت کنیم. ‏

ندا خلفی ، کارشناسی ارشد طراحی صنعتی ، می گوید  : "در تفکر منطقی هنگامی‏ که به فکر ارائه ایده برای حل مشکلی هستیم ‏فقط در محدودۀ  موضوع مشکل می‏اندیشیم و به فکر نزدیک‏ترین و ممکن‏ترین راه برای رسیدن به جواب هستیم و به جای ایده‏های ‏متفاوت همیشه به یک جواب درست می‏اندیشیم. ما از دوران مدرسه نیز با این سیستم روبرو بودیم و همیشه سوالاتی که مطرح ‏می‏شدند فقط دارای یک جواب صحیح بودند. در حالی که تفکر جانبی بسیار کمتر از تفکر منطقی به شکل اتوماتیک‏وار عمل می‏کند ‏و یک سویه حرکت نمی‏کند؛ بلکه در این روش تلاش بیشتر و گسترده‏تری در جهت آگاهی صورت می‏گیرد، پس نتایج بزرگتر و ‏بهتری نیز بدست خواهد آمد و بهترین حالت زمانی‏ست که چندین جواب متفاوت برای مشکل پیدا شود."‏

در این روش این ذهنیت بوجود می‏آید که با دور شدن از موضوع نیز می‏توان ایده‏های خوبی برای رسیدن به جواب یافت، بر ‏خلاف تفکر منطقی که تلاش آن فقط در جهتی مستقیم برای رسیدن به جواب است." ‏

تفکر جانبی درباره ادراک است نه منطق و لیکن بدین معنا نیست که تفکر منطقی باید کنار گذاشته شود بلکه باید شدت عمل منطق ‏در سیر تفکر متعادل گردد.‏

منطق هر شخص نشان‏دهنده ادراک اوست که نحوه برخورد و عمل شخص در موقعیت‏های متفاوت را باعث می‏شود. برای مثال ‏ممکن است، برای رفتار خاص شخصی پاداشی در نظر گرفته شود ولیکن به عنوان رشوه تلقی شود. لذا ادراک هر کس مخصوص ‏خودش بوده و منطق او با دیگران متفاوت است" .‏

در عبارت زیر به عنوان مثال نحوۀ نگرش تفکر منطقی و تفکر جانبی برای فروش گروهی از کامپیوترها بیان شده است.‏

تفکر منطقی ابتدا یک طبقه‏بندی کلی برای راه‏حل‏ها ارائه می‏دهد:‏

‏- فقط سه راه پیش رو داریم: می‏توانیم همین قیمت‏ها را حفظ کنیم، آنها را پائین بیاوریم و یا قیمت‏ها را افزایش دهیم. ولیکن در ‏تفکر جانبی تفاوت زیادی در نحوه انجام کار وجود دارد.‏

‏- می‏توانیم قیمت‏ها را کاهش دهیم- می‏توانیم کیفیت محصولات را تغییر دهیم، کیفیت را بالا برده و قیمت‏ها را نیز افزایش دهیم- ‏می‏توان برای مدت کوتاهی قیمت را پایین آورد و مجدداً آن را بالا برد- می‏توان قیمت‏ها را ثابت نگاه داشت ولی به کمیت ‏محصول اضافه کرد. در آن  واحد هم قیمت‏ها را بالا برده و هم پایین بیاوریم بدین سان که یک محصول ممتاز با قیمت بالا و یک ‏محصول معمولی با قیمت پایین تولید کرد- و غیره...‏

یکی از رایج‏ترین خطاهای تفکر منطقی این است که یک طبقه‏بندی کلی برای راه‏حل‏ها ارائه داده و بعد دیگر نمی‏تواند از آن حد ‏معلوم جلوتر برود.‏

ادراک (‏Perception‏)‏

نحوه نگرش ما به امور و پدیده‏های زندگی است که در اثر اطلاعات و تجربیاتی که فرا گرفته‏ایم ایجاد شده است و توسط ذهن ‏پردازش شده و به شکل الگوهایی تقسیم‏بندی می‏شوند.‏

‏ادراک جهان پیچیده پیرامون ما را به اشکال ساده تقلیل می‏دهد و سیستم‏های پردازشگر ذهن ما با استفاده از کلمات و نمادها و ‏روابطی که توسط ادراکمان شکل گرفته‏اند، کار می‏کنند. ‏برای شکل دادن و گاهی، ارائه تعریف از ادراک، عوامل متعددی دست اندر کار هستند.

این عوامل، می توانند که در شخص ادراک کننده ؛ موضوع مورد ادراک و محتوای موقعیت مورد بحث وجود داشته باشند. برخی از ویژگی های شخصی، مانند نگرش، انگیزش، علاقه، تجربه گذشته و انتظارهای شخص، بر نوع پنداشت یا ادراک او اثر می گذارند

در مرحله بعدی ذهن اطلاعات دریافتی را در الگوهایی سازماندهی می‏کند و به محض اینکه الگویی تشکیل شود ذهن دیگر تجزیه ‏و تحلیل یا طبقه‏بندی اطلاعات را انجام نمی‌دهد. زیرا هدف اصلی تفکر، از میان بردن تفکر است، ذهن به گونه‏ای ساخته شده ‏است که غیر خلاق باشد؛ کار آن فقط تشخیص الگوهای مشابه می‏باشد و همین که این الگو را شناخت، در آن راه می‏یابد و آن را ‏پی می‏گیرد و فکر کردن بیشتر در این باره لزومی ندارد، مانند رانندگی که به محض رسیدن به مسیرهای آشنا، بدون توجه به ‏نقشه و پرسیدن مسیر، می‏توان به مسیر خود ادامه داد.‏

ادراک (preception) ، یعنی تعبیر و تفسیر احساس و از فرایندهای میانجی که احساس مستقیما آنها را به راه می‌اندازد. ادراک از پدیده‌های محیط همیشه عین واقعیت نیست. حال باید دید که چه عواملی ادراک را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

بدیهی است که انسانها از نظر بینایی ، چشایی ، بویایی و سایر حواس یکسان نیستند. بنابراین از نظر ادراک نیز یکسان نخواهد بود. برای آنکه ادراک دقیق‌تر باشد، باید اندام حسی سالم باشد. اگر اندام حسی نقص داشته باشد، باید با ابزاری که علم در اختیار می‌گذارد، در رفع آن کوشید. مثلا ، عینک برای اصلاح نقایص بینایی ، سمعک برای سنگینی گوش و...

اگر کسی برای مدتی از احساس محروم شود یا میزان تحریک‌های محیط به حداقل برسد، به محرومیت حسی گرفتار خواهد شد. مثلا اگر چشمهای فردی را به مدت نسبتا طولانی بسته نگه دارند یا در جایی زندگی کند که برای مدتی هیچ صدایی نشنود، به محرومیت بینایی یا شنوایی دچار خواهد شد. افرادی که برای مدت مدیدی تنها بر سر می‌برند، قبلا جنگلبانان و در نتیجه میزان تحریک‌های اجتماعی آنها به حداقل می‌رسد ، به اوهام و تخیلات گرفتار می‌شوند و حرکات دیوانگان را بروز می‌دهند.

یا رانندگانی که در جاده‌های خلوت ، مستقیم و طولانی رانندگی می‌کنند. گزارش می‌دهند که شبها اجسام عجیبی در مقابل اتومبیل یا روی شیشه جلو می‌بینند. افرادی که به حبس مجرد محکوم می‌شوند و مدتی از دیدن و شنیدن محروم می‌مانند، حالتی از خود نشان می‌دهند که حکایت از دگرگونی شخصیت آنها می‌کند. آنچه تحت عنوان شستشوی مغزی نام برده می‌شود، در واقع همان آثار محرومیت حسی است.

شیوه عمل به این صورت است که فرد را در محیطی ناراحت کننده ، در شرایطی دشوار و به حالت انزوا نگه می‌دارند، بطوری که امکان ارتباط با دیگران را پیدا نمی‌کند. در اثر تنهایی ، محرومیت از تماس‌های اجتماعی ، گرفتار شدن به غصه و هیجان به تدریج عنان اختیار را به دست توهمات و تخیلات می‌دهد. در این حالت است که فرد سخت تلقین پذیر می‌شود و هر چه به او بگویند بی‌چون و چرا می‌پذیرد.

توجه یا دقت یعنی متحدالمرکز کردن توانایی‌ها. وقتی تصمیم می‌گیریم از پدیده‌های مختلف چشم بپوشیم و در میان آنها فقط یکی را در نظر بگیریم، اصطلاحا می‌گوییم که به آن توجه یا دقت می‌کنیم. حال این سوال مطرح می‌شود که کدام عامل یا چه عواملی موجب می‌شوند تا ما از بین محرک‌های مختلف یکی را ، به اختیار یا بدون اختیار ، بر بقیه ترجیح می‌دهیم و دقت خود را روی آن متمرکز می‌کنیم؟

باید گفت که علت این توجه یا در خود محرک است یا در درون ما وجود دارد. بنابراین ، عامل یا عوامل دقت می‌توانند بیرونی یا درونی باشند. از عوامل بیرونی می‌توان اندازه شدت ، حرکت ، تضاد ، تکرار ، تغییر و استمرار را نام برد.

معلوم است که بزهکاران و خیانتکاران ، در اثر هیجان و ترس ، در شناخت نمود دچار اشتباه می‌شوند. بدین ترتیب که در قیافه افراد بی‌گناه آثار سوءظن می‌خوانند و از ترس بر ملاشدن خیانت خود به آنها حمله می‌کنند. این توهم ممکن است در کسانی هم که به محیط تازه‌ای قدم گذاشته‌اند و احساس ناامنی می‌کنند بوجود آید. در موارد دیگر نیز ، اگر هیجان وارد عمل شود، ادراک تحت تاثیر قرار می‌گیرد.

علت عدم وجود علاقه به درک واژه‌های مربوط به امور جنسی در گروه دوم این بود که آنها ، قبل از ادراک کلمات مذکور در مورد ممنوع بودن آنها نزد خود حدس می‌زدند و در نتیجه از درک کردن آن امتناع می‌ورزیدند. به عبارت دیگر و به قول روان‌شناسان در آنها پیش از آنکه بدانند در خاکروبه واقعا چیزی وجود دارد، انتظار داشتند که چیز کثیفی وجود داشته باشد.

اگر به کودک یاد بدهند بطور دقیق و درست درک کند، او این رفتار را اغلب در طول عمر خود حفظ خواهد کرد. بطور مثال ، عملا باید تشخیص دقیق رنگ‌ها مزه‌ها ، بوها ، صداها را به کودک یاد داد. کودک باید بطور ملموس به تخمین وزن ، اندازه گیری طول ، سطح و حجم دست بزند. لازم است درست حرف زدن ، درست نوشتن و درست تلفظ کردن را به او یاد داد خلاصه او را دقیق بار آورد. کودکان را باید طوری تربیت کرد که درست نگاه کنند، درست بشنوند، درست احساس و ادراک کنند.

تجربه نشان می‌دهد که در محیط‌های شلوغ و پر از اشیای گوناگون ‌، آن دسته از اشیا درک می‌شوند که شخص به آنها علاقمند است. هر اندازه علاقه شخص به چیز خاصی زیادتر باشد آن را با دقت و روشنی بیشتری درک خواهد کرد. نگرش‌ها ، علایق ، تمایلات و آرزوها موجب می‌شوند تا فرد به دنبال چیزی بگردد که آرزوی دیدن آن را دارد.

شخصیت عامل دیگری است که ادراک را تحت تاثیر قرار می‌دهد. آزمایش‌ها نشان می‌دهد که ادراک افراد درونگرا با ادراک افراد برونگرا ، ادراک افراد نابهنجار با ادراک افراد بهنجار متفاوت است. مثلا افراد مبتلا به هیستری و اضطراب ، در یادآوری کلمات و حروف ، بی‌دقت و بی‌ثبات هستند. آنها گاهی وقت‌ها کلمات و حروف دیگری به جای کلمات و حروفی که به آنها نشان داده‌اند به خاطر می‌آورند. از نظر دقت و به خاطر آوردن کلمات ، افراد طبیعی در حد وسط افراد وسواسی و هیستریک قرار می‌گیرند.

آمادگی ذهنی علاوه بر این که یکی از عوامل درونی دقت است، از عوامل مهم ادراک نیز به حساب می‌آید. وقتی برای خریدن کالای خاصی وارد فروشگاه می‌شویم، آن را زودتر از هر چیز دیگری می‌بینیم. مادری که نزد بچه خود خوابیده با کوچکترین صدای بچه از خواب بیدار می شود. همین مادر ممکن است به صدای رعد و برق یا صدای بوق اتومبیل که از کنار خانه او می‌گذرد بیدار نشود.

ممکن است خود شما بارها این مساله را تجربه کرده باشید که وقتی به بیماری می‌گویید خوب شده‌اید ، رنگ رخسارتان درست مثل اول شده و..." می‌بینید که بسیار خوشحال می‌شود و به احتمال زیاد رو به بهبود می‌گذارد. این پدیده را اصلاحا تلقین می‌نامند. در یک آزمایش به دانشجویان گفته شد که درها و پنجره‌های کلاس را ببندند. بعد به آنها گفته شد که آنها باید دقت کنند و بعد از باز کردن در شیشه‌ای که داخل عطر است بگویند بعد از چند دقیقه بوی آن را حس کردند. این آزمایش چند بار تکرار شد و ۶۶% دانشجویان بوی عطر استشمام کردند غافل از اینکه در داخل شیشه چیزی جز چای کمرنگ ریخته نشده بود.

آزمایش‌های مختلف نشان می‌دهد که افراد تمایل دارند چیزهایی درک کنند که قبلا به خاطر درک آنها پاداش دریافت کرده‌اند. همچنین تجربه نشان داده ‌است که اشخاص اشیایی را که به خاطر آن تنبیه شده‌اند به خوبی اشیایی که به خاطر درک آنها پاداش دریافت کرده‌اند، درک نمی‌کنند.

احساس موفقیت ادراک را تحت تاثیر قرار می‌دهد. به سخن دیگر اگر آزمایش شونده‌ای حین انجام دادن آزمایش یا پس از اتمام آن احساس موفقیت کند، مسائل بعدی را بهتر و راحت‌تر درک خواهد کرد. برعکس ، عدم احساس موفقیت ، ادراک‌های بعدی را مختل می‌سازد. مسلما عوامل دیگری نیز وجود دارد که ادراک را تحت تاثیر قرار می‌دهند. مثلا در ناراحتی از آن جمله‌اند. افزایش تعداد این عوامل احتمالا یادگیری آنها را با دشواری روبرو خواهد کرد.

وب معنایی‏‏(معانی‌گرا و معانی‌نگر)  ‏Semantic web‏

"وب ۳٫۰" ؛  مرحله و نسخه جدید از آینده وب جهان‌گستر است. از عبارت وب ۳٫۰ برای توضیح و معرفی نسل سوم وب استفاده می‌شود. وب ۳٫۰ همانند وب ۲٫۰ در پی آن است تا در اینترنت نوآوری ایجاد نماید. منظور از نسخه‌بندی وب، این نیست که وب را شرکت خاصی در نسخه‌های متعدد منتشر می‌سازد؛ بلکه نسخه‌بندی وب برای بیان نسل‌های مختلفی که وب پشت سر می‌گذارد، استفاده می‌شود. بسیاری بر این باورند که فناوری‌های پدیدآمده جدید مانند وب معنایی در دستور کار وب ۳٫۰ قرار خواهد گرفت. نظریه‌های دیگر براین باورند که نرم‌افزارهای تحت وب ۳٫۰ موجب استفاده از اینترنت پرسرعت در میان مردم خواهد شد.

وب معنایی چیست و چگونه قابل دسترسی است ؟

 تیم برنرز لی(Tim Berners-Lee) مخترع وب می‌گوید وب 0،۳ یعنی وب معنایی.

فرض کنید امشب می‌خواهید به سینما بروید و یک فیلم کمدی تماشا کنید و بعد از آن به رستورانی بروید و خورشت بادمجان بخورید. ابتدا به وبسایت هر کدام از سینماها رفته و بررسی می‌کنید که هرکدام امشب چه فیلمی دارند و موضوع فیلم چیست. همچنین بررسی می‌کنید کدام فیلم پرطرفدارتر است. بعد از مشخص کردن سینمایی که می‌خواهید بروید و ساعت پخش فیلم مورد نظر، در اینترنت به دنبال رستوران‌های نزدیک آن سینما می‌گردید و اگر آن رستوران‌ها وبسایت داشته باشند، بررسی می‌کنید که کدام‌یک خورشت بادمجان طبخ می‌کنند.

حال برنامه‌ی امشبتان را تنظیم کرده‌اید ولی برای این کار کلی وقت صرف کرده و به وبسایت‌های مختلفی سر زده اید. در وب 0،۳، مرورگر منظور شما را می‌فهمد و آن را هوشمندانه از دریایی از اطلاعات استخراج می‌کند.

شما کافی است به مرورگر وب ۳ تان بگویید امشب می‌خواهم به سینما بروم، یک فیلم کمدی ببینم و بعد از آن در رستوران خورشت بادمجان بخورم. چه گزینه‌هایی دارم و بهترین آن‌ها کدام است؟ او خود شما را راهنمایی می‌کند. در این صورت وب ۳ همانند یک دستیار همه‌چیزدان خواهد بود که به شما در مسائل مختلف کمک می‌کند.

برنرز لی خود می‌داند که این ایده شاید سال‌های سال طول بکشد تا به حقیقت بپیوندد. ولی HTML 5 یک قدم در راه وب 0،۳ است.

تیم برنرز لی در سال ۱۹۹۰ زبان HTML را ایجاد نمود. زبانی که امروزه اکثر آن چه ما از اینترنت می‌شناسیم بر پایه‌ی آن است. امروزه مرورگر‌ها کد‌های زبان HTML را می‌خوانند و به صورت متن و تصویر و … به ما نشان می‌دهند.

به این‌ها می‌گوییم صفحات وب ، و براساس  ‏محاسبات هوشمند ماشینی، می توان  پایگاه‌های دانش‌ ( ‏Knowledge bases‏) در فضایی جهانی از جنس زبان وب  را تصوّر کرد که در آن تمامی کتاب‌ها، کتاب‌خانه‌ها ‏دانش ها، دانش‌نامه‌ها و دانشگان‌ها (پایگاه‌های دانش‌ ) ، به ‏صورتی معنی‌گرا و با توانایی درک مفهومی همدیگر ، در کنار هم قرار خواهند گرفت.‏

‏ تحقّقّ ایجاد چنان فضایی محتاج پیشرفت‌هایی جدید و کلّی‌نگرانه در بسیاری از ‏زمینه‌های مهندسی، ریاضی، هوش مصنوعی، و به ویژه در زبان‌شناسی، فلسفه، ‏و دیگر معارف انسانی خواهد بود.

گام‌هایی نیز  برای یافتن معناها و همچنین  ‏معنا دار کردن یا فته ها ی علوم انسانی و دانش برداشته شده است. سل آتی وب که وب معنایی است و از طریق تجهیز اطلاعات با اجزاء معناشناختی مشخص همکاری میان انسان و رایانه را فراهم می نماید. به بیانی دیگر وب معنایی نوعی روش برای کد گذاری و بازیابی اطلاعات است به گونه ای که ماشین ها (رایانه ها) قادر به پردازش و فهم اطلاعات باشند.

در ابتدا به گردآوری اطلاعاتی در مورد شبکه جهانی وب پرداخته می شود  و سپس با روش  وب معنایی، ویژگی ها و مزایا و نیز استفاده از فناوری هایی نظیر زبان نشانه گذاری توسعه پذیر (اکس.ام.ال)،  در چار چوب توصیف منبع (آر.دی.اف) و هستی شناسی وب که از مهمترین موضوعات وب معنایی هستند مورد بررسی قرار می گیرند .

نتایج برخی پژوهش ها ، نشان می دهد که هستی شناسی ها،  ستون فقرات وب معنایی را تشکیل می دهند و وب معنایی با به خدمت گرفتن هستی شناسی ها از طریق فراهم کردن ساختار مفهومی برای داده ها، این امکان را برای ماشین های به هم مرتبط فراهم می کند تا به گونه ای هوشمند اطلاعات را یافته و در اختیار جستجو گر قرار دهند. با تشکیل وب معنایی، کتابخانه های دیجیتال می توانند معنا محور شوند و همچنین تشکیل وب معنایی، تحول بزرگی در بازیابی اطلاعات و دسترسی به بانک های اطلاعاتی پیوسته ایجاد می کند.

شرکت‌هایی مانند اپل و گوگل همچون پدیده‌ای معظم به پیشواز HTML 5 رفته‌اند و وبسایت‌های مختلفی نیز برای ارائه‌ی خدماتشان از HTML 5 استفاده می‌کنند. مثلاً وبسایت YouTube برای پخش محتویات ویدئویی، پخش کننده‌ی HTML 5 ایجاد کرده است که البته فعلاً آزمایشی است و وبسایت Pandora نیز برای پخش محتویات صوتی و موسیقی از HTML 5 استفاده می‌کند.

«نمایش ‏دانش »‏Knowledge representation - KR

دستیابی به مناسب‌ترین اَشکال و شیوه‌های ذخیره‌سازی دانش یا  «نمایش ‏دانش »(‏Knowledge representation - KR‏)  برای کار در همه ی  زمینه‌های علمی  ‏یا زمانی که رایانه‌ها بخواهند در کنار انسان، یا بجای انسان به استدلال بپردازند،  از ‏فرایند های هدفمند مدیریت دانش است زیرا نقش آن به سبب دشواری‌های ناشی ‏از مقیاس‌پذیری، ضروری و اجتناب‌ناپذیر است .  بهره وری و استفاده از ‏زبان‌شناسی مدرن و هوش مصنوعی را در اواخر دهۀ ۱۹۵۰ میلادی بدانیم، رشد و ‏تعامل آن دو با یکدیگر، ایجاد زمینه‌ای جدید موسوم به زبان‌شناسی محاسباتی ‏‏(‏computational linguistics‏) را سبب گردید. ‏

همین شاخۀ جدید بود که بعدها پردازش زبان‌های طبیعی (‏natural language ‎processing‏) نام گرفت؛  تلاش‌های نخستین برای درک زبان‌های انسانی (طبیعی) ‏توسط ماشین، عمق و میزان دشواری آن بود . بیشتر کارهای آغازین در زمینۀ ‏نمایش دانش، به زبان مربوط می گردد و در خلال پژوهش‌های مربوط به ‏زبان‌شناسی و تحلیل‌های فلسفی از زبان در طول دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ ‏روش‌های متعدّدی را  جهت نمایش ماشینی دانش ابداع شد. از جملۀ آنها می‌شود ‏به شبکه‌های عصبی، و سامانه‌های خبره اشاره داشت.

دانلود کتاب هفت کشور| محمد علی جمال زاده

هفت کشور

نویسنده : محمد علی جمال زاده

زبان:فارسی / قالب:PDF / صفحات: ۲۳۰

دانلود کتاب هفت کشور| محمد علی جمال زاده

درباره کتاب

هفت کشور مشتمل بر عده ای چند از قصص و حکایات که هریک در جایی و در زمانی و اغلب به فاصله های زمانی و مکانی بسیار به فارسی ترجمه شده است.

فهرست راز حقیقت / آناتول فرانس یک نفر آدم چقدر خاک لازم دارد / لئون تولستوی قصه رجبعلی یا در بیان تکوین عقاید و اوهام / آناتول فرانس زندانی / ویلیام س. مارو ...

درباره نویسنده

سید محمدعلی جمال‌زاده (۲۳ دی ۱۲۷۴ در اصفهان- ۱۷ آبان ۱۳۷۶ در ژنو) نویسنده و مترجم معاصر ایرانی است.

او را پدر داستان کوتاه زبان فارسی و آغازگر سبک واقع‌گرایی در ادبیات فارسی می‌دانند.

او نخستین مجموعهٔ داستان‌های کوتاه ایرانی را با عنوان یکی بود، یکی نبود در سال ۱۳۰۰ خورشیدی در برلین منتشر ساخت.

داستان‌های وی انتقادی (از وضع زمانه)، ساده، طنزآمیز، و آکنده از ضرب‌المثل‌ها و اصطلاحات عامیانه‌است.

وی در سال ۱۳۷۶ در ۱۰۲ سالگی در یک آسایشگاه سالمندان در ژنو، سوئیس درگذشت.

جمال‌زاده در خانواده‌ای مذهبی در اصفهان به دنیا آمد. او فرزند سید جمال‌الدین واعظ اصفهانی بود. واعظ اصفهانی در اصفهان زندگی می‌کرد، اما غالباً برای وعظ به شهرهای مختلف سفر می‌کرد. جمال‌زاده پس از ۱۰ سالگی پدر خود را در برخی از سفرها همراهی می‌کرد. وی به همراه خانواده در سال ۱۳۲۱ به تهران مهاجرت کرد.

جمال‌زاده حدود دوازده سال داشت که پدرش او را برای تحصیل به بیروت فرستاد. در دوران اقامت او در بیروت؛ اوضاع سیاسی ایران تغییر کرد، در آن زمان محمد علی شاه قاجار مجلس را به توپ بست و هر یک از آزادی‌خواهان با مشکلاتی مواجه شدند. پدر جمال‌زاده خود را به همدان رساند تا از آنجا به عتبات فرار کند، ولی در آن‌جا دستگیر شد و به بروجرد برده شد. امیر افخم، حاکم بروجرد دستور اعدام او را صادر کرد.

جمالزاده در بیروت با ابراهیم پور داود و مهدی ملک‌زاده فرزند ملک المتکلمین چندین سال همدوره بود. در سال ۱۹۱۰ تصمیم گرفت برای ادامه تحصیل به اروپا برود. سپس از راه مصر عازم فرانسه شد. در آنجا ممتازالسلطنه سفیر ایران به وی پیشنهاد کرد که برای تحصیل به لوزان سوئیس برود. سید محمدعلی تا سال ۱۹۱۱ در لوزان بود، پس از آن به شهر دیژون در فرانسه رفت و دیپلم حقوق خود را از دانشگاه آن شهر گرفت.

جمال‌زاده در زمستان ۱۳۷۶ پس از آن که از آپارتمانش در خیابان «رو دو فلوریسان» ژنو به یک خانه سالمندان منتقل شد درگذشت. بنا بر نوشتهٔ ثبت شده در کنسولگری ایران در سال ۱۳۷۰، پس از درگذشت او ۲۶ هزار برگ از نامه‌ها، دستنوشته‌ها و عکس‌های او در خانه‌اش به سازمان اسناد ملی تحویل داده شده‌است. جمالزداه روز هفدهم آبان ۱۳۷۶ در شهر ژنو- کنار دریاچه لمان-در سن یکصدو دو سالگی درگذشت.

او بسیاری ازاین مطالب را در نوشته های متعدد بازگو کرده است.جمالزاده فعالیت فکری و نویسندگی را با پژوهش آغاز کرد و پیش از آن که به داستان نویسی آوازه مندی بیابد، نویسنده مباحث تاریخی و اجتماعی و سیاسی بود. گنج شایگان پنج سال پیش از یکی بود یکی نبود( ۱۳۴۰ ق) منتشر شد.

 تحقیقات متعددش درباره روابط روس و ایران و حدود پانزده مقاله تحقیقی دیگر که در کاوه به چاپ رسید همه پیش از یکی بود یکی نبود منتشر شدند.

جمالزاده نویسندگی را با مجله کاوه آغاز کرد و پس از آن که کاوه تعطیل شد به همکاری جوانانی که در اروپا درس می خواندند مرتصی یزدی، غلامحسین فروهر، حسن نفیسی، مشفق کاظمی، احمد فرهاد، تقی ارائی که مجله فرنگستان را در برلن بنیاد نهاده بودند شتافت و مقاله هایی در آن مجله  به چاپ رسانید. آنجا مطلبی درباره فارسی نوشت که میرزا محمدخان قزوینی را برانگیخت تا مقاله اساسی و معتبر و پر آوازه خود را در آنجا منتشر کرد.

جمالزاده با توقف انتشار فرنگستان به روزنامه های ایران رو کرد و در روزنامه های ایران آزاد، شفق سرخ، کوشش، اطلاعات، به چاپ نوشته هایی که بیشتر مطالب اجتماعی می بود پرداخت، تا آن که مدیری مجله علم وهنر را پذیرفت که در برلن انتشار می یافت. مؤسس این مجله ابولقاسم وثوق بود. هفت شماره از آن بیشتر منتشر نشد (مهر ۱۳۰۶-بهمن ۱۳۰۷) خودشان آن را مجله فنی و ادبی معرفی کرده اند.

علم و هنر نتوانست حتی به پایه ایرانشهر برسد. از جمالزاده در سال های ۱۳۱۰ تا ۱۳۲۱ نوشته زیادی به چاپ نرسید. در جریان های فرهنگی ایران در آن سال ها شرکت بارزی نداشت، جز اینکه به عنوان عضو وابسته فرهنگستان ایران انتخاب شده بود. با وجود این، همواره می کوشید مخاطبان فارسی زبان و هموطنان خود را داشته باشد. در زمان جشن هزاره فردوسی منحصراً یک مقاله به عنوان نه اندر نه آمد سه اند چهار ازاو در فردوسی نامه مهر( ۱۳۱۳)چاپ شد.

 در جشن هفتصد ساله تألیف گلستان سعدی، کتابچه ای به نام پند نامه سعدی منتشر کرد ( ۱۳۱۷) مقاله ای درباره کتاب ( مندرج در مجله تعلیم و تربیت)، و مقاله ای در مجله موسیقی، و ترجمه قصه ای از آناتول فرانس در مجله مهر ( ۱۳۱۶) و ترجمه داستانی از اسکار وایلد در همان مجله( ۱۳۱۷) و چند مقاله در روزنامه کوشش، از جمله درباره کتاب زیبا نوشته محمد حجازی، حاصل آن دوره از نویسندگی اوست.مجله های تعلیم  تربیت، مهر، موسیقی محل نشر نوشته های ادبی و فرهنگی او در آن دوره بوده است. جمالزاده، پس از شهریور ۱۳۲۰که مجله های مختلف ماهانه ادبی در ایران تأسیس شد، در غالب آن ها مقاله نوشت و داستان منتشر کرد. در سخن، یغما، راهنمای کتاب، وحید، ارمغان، هنر و مردم بیش از همه مقاله دارد.

 در مجله کاوه، که محمد عاصمی در مونیخ به چاپ رسانید نیز مقاله های زیادی منتشر کرده است. او نمی توانست و نمی خواست با هم وطنانش بی رابطه بماند. آن ها را که در ژنو می دید (اعم از ادبا و فضلا و یا رجال سیاسی) به ذوق و شوق ملاقات می کرد و به صحبت با آنان می نشست. با غالب آن ها که در ایران اهل کتاب و قلم بودند مکاتبه مداوم داشت. هر کس به او نامه ای می نوشت پاسخی به تفضیل دریافت می کرد.

داستان‌ها

    یکی بود، یکی نبود /۱۳۰۰

    عمو حسینعلی (جلد اول شاهکار) ۱۳۲۰

    سر و ته یه کرباس /۱۳۲۳- ۱۹۴۴

    دارالمجانین / ۱۳۲۱- ۱۹۴۲

    زمین، ارباب، دهقان

    صندوقچه اسرار /۱۳۴۲- ۱۹۶۳

    تلخ و شیرین (۱۳۳۴) (۱۹۵۵)

    شاهکار (دوجلدی) (۱۳۳۷)

    فارسی شکر است

    راه‌آب‌نامه

    قصه‌های کوتاه برای بچه‌های ریش‌دار (۱۳۵۲) (۱۹۷۳)

    قصهٔ ما به سر رسید (۱۳۵۷) (۱۹۷۸)

    قلتشن دیوان (۱۳۲۵) (۱۹۴۶)

    صحرای محشر

    هزار پیشه (۱۳۲۶) (۱۹۴۷)

    معصومه شیرازی (۱۳۳۳) (۱۹۵۴)

    هفت کشور

    قصه‌های کوتاه قنبرعلی (۱۳۳۸) (۱۹۵۹)

    کهنه و نو

    یاد و یاد بود

    قیصرو ایلچی کالیگولا اطورروم

    غیر از خدا هیچکس نبود (۱۳۴۰) (۱۹۶۱)

    شورآباد (۱۳۴۱) (۱۹۶۲)

    خاک و آدم

    آسمان و ریسمان (۱۳۴۳) (۱۹۶۴)

    مرکب محو (۱۳۴۴) (۱۹۶۵)